Verbeterde Voedingsrichtlijnen voor gezond en natuurlijk eten

© Philip Gortemaker, Ware Natuur.

Benader de liefde en de keuken met een onbekommerde overgave.
Leefregel nr. 19 van de Dalai Lama, verspreid via het internet om ze zoveel mogelijk door te geven.

Inleiding

Ondanks dat voeding individueel is zijn er toch richtlijnen die voor eenieder kan gelden die over wil stappen op gezonde, natuurlijke voeding. Zeker nu in deze crisistijden waar de reguliere gezondheidszorg zwaar onder druk staat! Deze richtlijnen zijn samengevat uit het cursusboek Licht op Voeding, Licht in Voeding© in 1998. Inmiddels is er veel meer goed onderzoek gedaan met de nieuwste technieken en meta-analyses naar de rol van voeding en gezondheid. Door dit voortschrijdend inzicht zijn de samengevatte regels aangepast in 20 richtlijnen. Nu (2022) zie ik deze regels steeds meer bevestigd door voortschrijdend wetenschappelijk onderzoek.

1. Gebruik zoveel mogelijk onbewerkt voedsel

Dus hele groenten, fruit, noten, pitten, granen en volle zuivel, koudgeperste oliën. Voedingsproducten waar zoveel mogelijk van de oorspronkelijke plant of vrucht in is verwerkt bevatten een evenwichtige verhouding aan voedingsstoffen (Yin en Yang). Deze stoffen helpen elkaar bij de vertering. Gebruik van verse groenten zoveel mogelijk de gehele plant. Van bietjes en koolrabi is van het blad heel goed een salade te maken, bij prei en andijvie niet alleen het wit maar ook het groene blad mee koken. Het hart van witlof is bijvoorbeeld, als je de bittere smaak kunt verdragen, erg goed voor de lever. Gebruik bij de verwerking je fantasie en creatief vermogen.

2. Bereidt het voedsel met liefde.

Het eten klaar maken is vaak een routineklus, snel tussen de drukke werkzaamheden door. Toch is het belangrijk hier voldoende aandacht aan te besteden. Ook al is het een snel recept van een half uur. De innerlijke houding waarmee je het eten klaar maakt heeft invloed op de smaak. Dit blijkt zelfs uit kleine empirisch wetenschappelijke onderzoekjes. De maaltijden bereid door mensen met een positief gemoed smaakten de proefpersonen beter dan de maaltijden bereid door mensen met een negatieve instelling. Vooral in de Ayurveda wordt het aspect van liefde benadrukt. In sommige hindoeïstische stromingen (Hare Krishna) wordt het bereiden van de maaltijd met rituelen en offergaven omgeven om de mens er aan te herinneren dat voedsel in feite drager is van licht en liefde. Liefde is energie, heel subtiele maar krachtige energie die haar invloed heeft op de materie. Bekend zijn inmiddels de waterkristalfoto’s van Emoto.

3. Vermijd fanatisme.

Bedenk bij de keuze van een gezonder eetpatroon dat een reeds redelijk gezond lichaam heel wat aan kan. Val niet in de valkuil van de angst iets tekort te komen of verkeerd te doen! Een denkfout die veelvuldig voorkomt is dat als iets als “goed voor de gezondheid” wordt aangeprezen op internet, facebook of in de krant komt naar aanleiding van een op zich staand onderzoek van de een of andere doctor, het voor iedereen goed is en hoe meer je er van gebruikt, hoe gezonder je er van wordt. De paniekberichten over een voedingsmiddel dat ineens kankerverwekkend zou zijn (zoals yoghurt tien jaar geleden) kun je gerust naast je neer leggen. Ook energetisch kan lichaam en geest heel wat aan. Wij zijn bio-energetische transformatoren. Ons lichaam is wel in staat de lage trillingen van bio-industrie producten te transformeren, zij het binnen bepaalde grenzen maar niet tientallen jaren lang. Als het dat niet meer kan of slecht doet dan wordt je ziek. Juist dan kan voeding uw medicijn zijn. Daarvoor geef ik individuele voedingsconsulten.

4. Roerbakken of stomen is beter dan koken van groenten

Was de groente als ze nog heel is. Snijd ze vlak voor het bakken, stomen koken of als rauwkost. Zo gaan er zo weinig mogelijk vitaminen verloren. Bedenk dat bij stevige groenten (als kolen, knolgroenten) alleen vitaminen verloren gaan op het snijvlak en ze dus doorgesneden best nog een paar dagen bewaarbaar zijn.

Gebruik bij het koken een bodempje water en wees matig met zout, gebruik zeezout, keltisch zout of steenzout.
Verwarm geen voedsel in de magnetron. Deze microgolfoven is funest voor de gezondheid. De hoge frequentie en amplitude van de microgolven maken elk voedsel dat ermee verwarmd wordt dood. De bio-energie verdwijnt volledig en de energetische waarde komt in het pathologische gebied. Vitaminen en eiwitten denatureren, d.w.z. verliezen hun natuurlijke structuur waardoor ze slecht verteerbaar worden en hun voedingswaarde verliezen. Zelfs als dit apparaat uit staat geeft de stralingsbron binnen een halve meter tot een meter schadelijke straling af.

5. Verminder het gebruik van vlees

Vlees is niet noodzakelijk voor de mens. “Vlees goed voor u” is allang achterhaald en het is nu bekend dat rood vlees kankerbevorderend is. Uiteindelijk kan vlees geheel worden weggelaten als je vegetarisch wilt gaan eten. Voor mensen die slecht geaard zijn, de luchttypes die snel van hun stuk zijn te brengen, chaotisch en erg onzeker, of eventueel mensen met bloedgroep O, is het aan te raden juist wel vlees te blijven gebruiken daar vlees aardend is. Elke dag vlees is niet nodig. Gebruik het liefst biologisch vlees en vermijd varkensvlees. Dit bevat te veel parasieten en gifstoffen die schadelijk zijn.

6. Verminder of stop suikergebruik

Suiker is absoluut overbodig. Het is een echte stoorzender in de stofwisseling. Alleen als zeer matig gebruikt genotsmiddel heeft het zijn functie. Let erop dat suiker overal “ingeknoeid” is, in blikgroentes, kant-en-klaar sausjes, deegwaren etc., praktisch al het industrieel bewerkte voedsel. Ook te veel vruchtensuikers werken verstorend op de stofwisseling en kunnen diabetes type 2 mede veroorzaken.

7. Verminder het koolhydratenaandeel

In ons westers voedingspatroon eten we over het algemeen te veel koolhydratenrijk voedsel. Niet alleen te veel vet en suiker maar ook te veel zetmeel. Daaronder vallen ook de volkorenproducten. Koolhydraten verbruiken relatief veel hulpstoffen. Volkorengraanproducten als brood, rijst en pasta’s bevatten bovendien het in het graanvlies voorkomende fytinezuur. Deze stof rooft als het ware mineralen. Natuurlijk bevatten voornoemde producten ook veel goede stoffen die het lichaam nodig heeft. Toch kunnen we met een minimum aan koolhydraten toe. Het lichaam stelt zich daar snel op in. Een reductie van ca. 30% van het zetmeelaandeel van wat normaal is voldoende. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat van fruitvlieg tot chimpansee 30 % minder eten, voornamelijk koolhydraten, een levensverlenging van 30 % kan betekenen. Voor de mens zal dit ongetwijfeld ook gelden. Begin met de avondmaaltijd zonder koolhydraten, dus geen aardappels, pasta’s, rijst, granen.

8. Wees matig met vet maar overdrijf niet

Ook verzadigde vetten heeft het lichaam nodig voor de celwand en hormoon en cholesterolstofwisseling. Slechte vetten zijn de dierlijke vetten en gemodificeerde vetten. Let op de verborgen vetten in allerlei producten zoals chocolade, gebak, kant-en-klaar sauzen etc. Gebruik  koudgeperste (extra virgin) olijfolie als toegevoegd vet, hennepzaadolie is nog beter maar duurder. Voor bakken en braden is olijfolie het meest geschikt. Kokosolie wordt ten onrechte als gezond gepromoot. Het bevat altijd nog veel onverzadigde vetzuren die het LDL cholesterol verhogen. Roomboter of geklaarde boter (ghee) is veel beter voor het lichaam en de cholesterol dan margarines. Verhit oliën niet te hoog, max. 100-120°C. Gebruik de onverzadigde oliën (olijf en hennepolie, saffloer, sesam, etc.) voor de saladedressings.

9. Gebruik alleen gefermenteerde volle zuivel

Dus volle yoghurt, kefir, kwark en kaas. Maar wees matig hiermee. Gebruik geen gepasteuriseerde of gesteriliseerde melk of magere producten. Deze zijn bewerkt geven spijsverteringsproblemen als lactose-intolerantie. Rauwe melk kan wel en wordt steeds vaker veilig aangeboden door lokale boerenzuivelbedrijfjes. Eieren worden ook tot zuivel gerekend. Eieren blijken juist goed te zijn voor je cholesterolgehalte en vetvertering!

10. Eet voldoende groenten en heel fruit

Dit zijn waterrijke, basen vormende voedingsmiddelen die reinigend werken. Door de juiste verhouding aan vitaminen en mineralen zijn ze erg voedend. Bovendien bevatten ze veel oplosbare vezels. Groenten en heel fruit zijn preventieve medicijnen tegen kanker, hart en vaatziekten en tal van andere kwalen en aandoeningen. Vooral de rode en zwarte bessen, klein fruit zijn goed. Pas weer op met suikerrijk fruit en vruchtensappen i.v.m. de suikers.

11. Houd de zuur/base regel: 20 % vast voedsel / 80 % waterrijk voedsel in de gaten!

In de prakrijk is een verhouding 40/60 % voldoende. Vast voedsel is vlees, kaas, brood, pasta’s, tofu, bonen, granen, noten, zaden, pitjes. Veel moderne vleesvervangers zijn sterk bewerkte sojaproducten, beter voor het milieu maar niet voor het lijf. Waterrijk voedsel zijn alle groenten en fruit. Zuivel is neutraal. Koffie, alcohol en suiker zijn verzurend voedsel.

12. Eet fruit het liefst ‘s ochtends op de nuchtere maag

Begin met een glas heet water en eet daarna heel fruit, eventueel met wat meusli en kwark. Of maak een verse Groene Smoothie.

13. Eet veel rauwkost

Het is het meest natuurlijke voedsel wat er is. Rauwkost bevat de meeste voedingsstoffen en goede vezels in de meest natuurlijke en makkelijk opneembare vorm. Voer het rauwkostaandeel geleidelijk op. Gebruik in ieder geval voor of tijdens elke warme maaltijd wat rauwkost. Dit bevordert de spijsvertering. Als je een gevoelige maag of darmen hebt, begin dan met de groenten zo fijn mogelijk te raspen, pulgeren of drink het sap. Groene Smoothies zijn helemaal in en erg aan te bevelen. Zo kan het spijsverteringsstelsel wennen. Na twee weken kleine stukjes proberen totdat normale salades verdragen worden.

14. Gekiemde zaden zijn erg voedzaam

Bepaalde zaden als alfalfa, fenegriek, tuinkers, taugé, linzen etc. kunnen heel goed gekiemd worden. De jonge spruiten bevatten een erg hoge voedingswaarde vanwege de vrijgekomen vitamines en goed opneembare mineralen en groeistoffen. Deze maken het bloed en de cellen zuurstofrijker. Bonen kunnen rauw gegeten worden na max. 3 dagen geweekt te zijn. Het kiemen van bonen gaat, naar mijn eigen ervaring, moeilijker wegens schimmelvorming na 3-4 dagen weken. Kiemen kunnen makkelijk zelf gekweekt worden in speciale bakjes maar een kommetje of glazen pot voldoet ook. Voor wie dit te veel werk is, verse kiemen zijn in elke reform- of natuurvoedingswinkel of supermarkt te koop.

15. Noten, zaden, pitjes en kiemen als aanvullende eiwitbron

Vooral in een vegetarisch of veganistisch eetpatroon mogen noten, zaden en pitjes niet ontbreken. Ze kunnen apart gegeten worden, vooral noten, of in een salade verwerkt worden (waldorfsalade). Verse noten, zaden en pitjes zijn moeilijk te verkrijgen. Daarom is het aan te bevelen ze een nacht lang te weken in water. Ze smaken dan als vers en het verhoogde watergehalte komt de vertering ten goede. Bovendien bevatten noten en pitten de over het algemeen de goede vetten.

16. Houd rekening met slechte voedselcombinaties

Vooral bij spijsverteringsproblemen is het raadzaam De combinatie zetmeel-eiwit is wel de meest voorkomende moeilijk verteerbare combinatie. De combinatie vet-suiker is erg slecht voor de lever en zorgt voor overgewicht. Voor mensen die lichaamsgewicht willen minderen is het vermijden van de combinatie koolhydraten-vet (Montignac) belangrijk. Deze combinatie zit in praktisch alle fastfood, blikvoedsel, koekjes, snacks, ook muesli en fruit bars etc.

17. Eet niet te veel in één keer

Naast de voedselcombinaties in een maaltijd is het raadzaam niet meer te eten dan de maag aankan. Bij veel mensen is de maag door overconsumptie uitgerekt en dus te groot. Mede daardoor wordt het voedsel niet goed gemengd met de maagsappen. Een te grote maag geeft eerder aanleiding voor het oprispen van maagzuur in de slokdarm. Er is sprake van onderproductie van maagzuur. De maag knijpt daardoor samen en stuwt het weinige zuur juist in de slokdarm! De normale grote van een maag is ongeveer de losse vuist van je hand. Een andere vuistregel is: eet niet meer per maaltijd dan er in de kom past die met twee handen omvat kan worden. Als je volgens deze regel altijd teveel heeft gegeten en overgaat op consequent kleinere hoeveelheden zal de maag vanzelf krimpen. Ook de stofwisseling past zich aan en het hongergevoel in het begin zal na ca. twee weken verdwijnen.

18. Overwin jezelf en experimenteer met recepten

Als je niet gewend bent te koken kun je in het begin uit gaan van recepten die je in de vele receptenboeken vindt. Als je voldoende zelfvertrouwen in het koken hebt opgebouwd kun je gaan experimenteren door de verhoudingen eens wat te veranderen, andere ingrediënten te gebruiken of andere kruiden. De zanger Jona Lewi schreef in de jaren ’70 het grappige liedje “I am always in the kitchen at party’s”. Door er aan de slag te gaan en gewoon te doen kun je je in de keuken terugtrekken om jezelf te overwinnen! Gezonde en snelle recepten zijn erg populair geworden door de TV series en kookboeken van de Engelse kok Jamie Oliver.

19. Gebruik kruiden in de keuken

Kruiden geven de maaltijd niet alleen smaak en geur. Op de juiste wijze toegepast helpen ze het voedsel beter verteren. De geur en smaak zorgen er voor dat je lichaam en geest zich openstellen voor het voedsel zodat het optimaal ontvangen en verteerd wordt. Verse kruiden zijn het beste. Richt een hoekje in de tuin in voor keukenkruiden als bieslook, tijm, munt, bornagie, lavas, dragon, dille, kervel etc. In een pot op de vensterbank of balkon gaat ook heel goed. Er zijn veel boeken over kruiden geschreven. Schaf er een paar aan en ga aan de gang. Het is enkel in de praktijk dat je leert kruiden met intuïtie te gebruiken. Net als met het gebruik van kant-en-klaar recepten zul je gaandeweg eigen aanpassingen maken. Zoals bij het maken van een kleurentekening moet je soms wat angstjes en weerstanden overwinnen om eens wat gewaagder te durven kruiden.

20. Gebruik zoveel mogelijk biologische producten

Behalve dat het onbespoten is bevatten verse groenten en fruit van ekologische, biologische of Biologisch Dynamische teelt gemiddeld vaak meer voedingsstoffen dan gangbaar geteelde producten. Ook de bio-energetische waarde is beduidend hoger. Het is niet alleen gezonder voor je lijf maar ook voor het milieu. Biologische producten herken je in Nederland aan het SKAL-keurmerk. Biologisch Dynamische producten, geteeld naar de antroposofische principes van Rudolf Steiner herken je aan het Demeter-keurmerk. Probeer ook eens een groenteabonnement van een kleinschalige biologische boer bij je in de buurt. Het geeft meer betrokkenheid met de seizoenen en de natuurlijke omgeving waar het eten op je bord vandaan komt. Vaak zijn de groenten die je in het seizoen krijgt nog dezelfde dag geoogst. Biologische producten zijn beter voor de bodem en het milieu!        Goede gezondheid begint bij een gezonde bodem.

Voor individuele vragen of adviezen kunt u  contact opnemen met Ware Natuur.

Kopiëren (en plakken) van teksten voor commerciële, bedrijfsmatige reclame doeleinden niet toegestaan. Voor gebruik van teksten voor publicaties (websites, nieuwsbrieven, scripties, boeken etc.) altijd met bronvermelding.

Gebruikte literatuur

• D’Adamo, Peter, Het Bloedgroep Dieet,1999, De Kern, Baarn
• Diamond, Harvey &Marilyn, Een Leven Lang Fit, 1987, De Kern, Baarn
• Dries, Inge, 200 Heerlijke gerechten volgens goede voedselcombinaties, 1993, Arinus, Antwerpen (niet meer verkrijgbaar)
• Dries, Jan, Bio-energetische Voedingsleer, 1993, Arinus, Antwerpen (niet meer verkrijgbaar)
• Elmadfa, Dr.I., e.a. Instituut voor voedingswetenschap van de universiteit van Wenen en Giessen, De meest complete Voedingsmiddelen tabel, 1994, Arinus, Antwerpen
• Erasmus, Udo, Vitale vetten, Fatale vetten,1998, United IdeaZ Publisher, Den Haag
• Gerber, Richard, Handboek energetische geneeskunde, 1988,1997, Becht, Bloemendaal
• Houtsmuller, Dr. A.J., Het Dr. Houtsmullerdieet, 1997, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/Diegem
• Jasmuheen, Lichtvoeding, 1998, Imanuel Publishing, Neerpelt, België
• Kushi, Michio en Stephen Blauer, De Makrobiotische Weg, 1991, GENMAI, Amsterdam
• Montignac, Michel, Ik ben slank want ik eet!, 1996, Artulen, Valkenswaard
• Ohsawa, Georges, De Makrobiotische Zen, 1982, vertaling Marc van Cauwenberghe, Merlijn-boeken, Antwerpen
• Temelie, Barbara, voeding volgens de vijf elementen, 1994, Schors, Amsterdam
• Vasant, Lad, Ayurveda, de leer der zelfgenezing, 1992, Schors, Amsterdam